Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng quý giá và tốt nhất cho em bé, và tích trữ sữa là điều rất nhiều bà mẹ đang làm để bảo quản cho bé sử dụng lâu dài khi mẹ đi làm trở lại hoặc vắng nhà. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách rã đông sữa mẹ đúng cách, để sữa vẫn giữ được chất lượng chất tốt. Các mẹ hãy cùng tham khảo bài viết dưới nha.
Các Nội Dung Chính
1. Bảo quản sữa mẹ vắt ra đúng cách
Sữa mẹ sau khi vắt mẹ nên bảo quản bằng tủ lạnh hay bằng tủ đông, dù sẽ có khả năng kháng thể bị giảm đi, tuy nhiên vẫn đảm bảo giá trị dinh dưỡng nguyên vẹn. Cụ thể: Sữa mẹ có thể bảo quản tủ lạnh 72 giờ, ngăn đá 1 tháng, tủ đông 3 tháng. Sau khi hâm nóng chỉ ăn một lần, lượng sữa thừa phải bỏ, không được cho con dùng lại.
Các mẹ nên nắm được cách tích trữ sữa mẹ đúng, để giữ nguyên dưỡng chất cho con: Sữa vắt, nên được chứa vào từng bình nhựa hay bình bằng thủy tinh đều đã trần nước sôi vô trùng, sau đó ghi chú giờ ngày tháng đầy đủ để phân biệt sữa cũ mới, đã hết hạn hay chưa và xếp đều trên tủ đông.
Khi cần dùng, mẹ nên áp dụng rã đông đúng cách bằng phương pháp tự nhiên: Sữa được bỏ xuống dưới ngăn mát từ tối trước, để rã đông từ từ. Sau khi rã đông hoàn toàn, hâm sữa nóng bằng cách trút một lượng đúng cữ vào bình bú, ngâm bình trong nước ấm nóng tới lúc nóng đều sữa bên trong. Mẹ cần kiểm tra chính xác độ nóng sữa trong bình trước lúc con bú, tốt nhất là con nên được ăn sữa ngay khi đã hâm nóng. Lưu ý: Khi mẹ rã đông bằng cách chuyển từ ngăn đông xuống ngăn mát, mẹ sẽ thấy một lớp váng mỏng nổi trên mặt bình, đó chính là chất béo cần thiết trong sữa mẹ, trước khi con ăn chỉ cần lắc nhẹ lớp màng đó sẽ hoà tan đều trong sữa.
Mẹ xem thêm”: Lợi Ích Nuôi Con Bằng Sữa Mẹ – Những Điều Mẹ Phải Biết
2. Hướng dẫn rã đông sữa đúng cách
Đối với sữa mẹ bảo quản trong ngăn đá tủ lạnh:
- Trước khi sử dụng 1 ngày, mẹ nên cho sữa từ ngăn cấp đông xuống ngăn mát để rã đông nhưng vẫn giữ nhiệt độ tủ lạnh. Hoặc mẹ có thể rã đông sữa trong một chậu nước, nhưng phải là nước đá lạnh.
- Khi sữa đã chảy mềm hoàn toàn sang dạng lỏng, lúc đó mẹ cần nhẹ nhàng lắc để lớp váng sữa nhiều chất béo và phần nước sữa trong được hòa đều với nhau. Sau đó mới thay nước ngâm sữa thành nước ấm nóng để hâm đến nhiệt độ thích hợp cho con ăn.
Đối với sữa mẹ bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh:
- Mẹ lấy sữa trong tủ lạnh ra và ngâm trong nước ấm 40 độ cho đến khi đạt nhiệt độ phù hợp để con ăn. Tuy nhiên, không nên ngâm sữa trong nước quá nóng vì sẽ làm mất vitamin và khoáng chất có trong sữa mẹ.
- Sữa mẹ sau khi đã lấy ra khỏi tủ lạnh không thể cấp đông lại dùng tiếp. Do đó, mẹ chỉ nên lấy đúng lượng sữa vừa ăn mỗi cữ cho con.
3. Những điều cần lưu ý khi rã đông sữa mẹ
Sữa được bảo quản tủ lạnh hay xuất hiện váng bề mặt, nước sữa bên dưới trong. Khi dùng, mẹ cần hấp nóng cách thủy với sữa bảo quản ngăn đá hay đặt bình sữa ngâm ấm trong bát nước ấm nóng với sữa bảo quản ngăn mát, lắc nhẹ bình sữa cho đều trước khi con ăn. Mẹ nên lưu ý khi có hiện tượng sữa rã đông kết tủa thành đám mây trắng đục thì là đã hỏng không sử dụng được, không đảm bảo chất lượng cũng như an toàn cho đường tiêu hoá của con. Túi hoặc bình đựng sữa mẹ đông lạnh của bạn nên có nhãn có ghi ngày tháng. Ưu tiên rã đông và hâm nóng bình sữa đã bảo quản lâu nhất.
Không nên làm tan sữa mẹ đông lạnh ở nhiệt độ phòng: khi làm tan sữa mẹ ở nhiệt độ phòng rất có thể bị vi khuẩn xâm nhập, nên để rã đông sữa ở ngăn mát tủ lạnh.
Không rã đông bằng cách đun sữa mẹ hay rã đông sữa bằng lò vi sóng: vì sóng microwave, sóng điện từ sẽ phá huỷ vitamin và kháng thể thiết yếu trong sữa, khiến sữa mẹ mất một phần chất đạm cũng như các dinh dưỡng quý báu khác, hơn nữa sữa nóng không kiểm soát được có thể làm bỏng con. Sữa sau khi rã đông, nếu bé bú không hết thì phải bỏ đi, không được dùng hay trữ lại. Không pha sữa đông thừa với sữa mới vắt.
Không nên sử dụng bếp để rã đông sữa mẹ: Khi mẹ đặt một túi hoặc hộp đựng sữa mẹ vào nồi nước sôi trên bếp, nó có thể bị quá nóng, dẫn tới phá hủy các chất dinh dưỡng và gây bỏng nguy hiểm cho con. Khi đun nóng sữa, sữa có thể nóng không đều tạo ra những điểm nóng rất dễ gây bỏng miệng trẻ. Trong trường hợp cần rã đông nhanh hơn, mẹ có thể đặt bình sữa vào một bát nước ấm, đảm bảo mực nước không ngập bình sữa.
Không lắc bình sữa rã đông hay thay đổi nhiệt độ đột ngột: bởi khi lắc mạnh hay thay đổi nhiệt độ đột ngột sữa mẹ mất đi tính năng của các kháng thể, protein giúp bảo vệ cơ thể bé, mất một phần dinh dưỡng trong nguồn sữa. Các loại kháng thể Lysozyme, Lactoferrin… sẽ phát huy tính năng kháng viêm nhiễm, hay chống hiện tượng sưng tấy niêm mạc của ruột chỉ khi chúng có đúng dạng cấu trúc ban đầu của phân tử. Khi một số đoạn giữ nguyên và một số đoạn phân tử bị tác động, khiến đứt gãy thành bờ của amino axit, dù còn giá trị dinh dưỡng nhưng mất khả năng kháng thể.
4. Làm ấm sữa sau khi rã đông
ữa sau khi rã đông cần được làm ấm trước khi cho bé bú.
Lưu ý quan trọng khi hâm sữa là mẹ không nên lắc mạnh bình sữa hay thay đổi nhiệt độ một cách quá đột ngột vì có thể phá vỡ các liên kết dưỡng chất quan trọng như lactose hay protein, vốn là những kháng thể quý giá trong sữa mẹ, giúp chống viêm nhiễm, sưng tấy niêm mạc ruột… để bảo vệ bé.
Có nhiều cách đang được các mẹ sử dụng để làm ấm sữa cho bé uống, trong đó có:
Dùng nước ấm: cho sữa vào bình rồi đặt cả bình sữa vào trong một tô nước ấm để sữa ấm dần lên, tăng thêm nước ấm vào nếu tô nước đã lạnh. Đây là cách cổ điển và rẻ nhất dù hơi mất thời gian chờ đợi và châm thêm nước ấm. Tuy nhiên mẹ nên lưu ý không hâm sữa bằng nước nóng, chỉ sử dụng nước ấm ở khoảng 55 độ là vừa.
Dùng lò vi sóng: hầu hết các tài liệu đều khuyến cáo mẹ KHÔNG NÊN DÙNG CÁCH NÀY để hâm nóng sữa bởi vì rất khó kiểm soát được nhiệt độ, một phần sữa có thể quá nóng khiến bé bị bỏng. Hơn nữa, lò vi sóng cũng sẽ giảm những kháng thể trong sữa mẹ, giảm hiệu quả bảo vệ sức khỏe cho trẻ trong sữa mẹ.
Dùng máy hâm sữa: đây là cách khá nhanh chóng và đơn giản, tiện lợi vì bố mẹ chỉ cần cho bình sữa vào trong máy là xong, không phải trông để tăng nước ấm. Máy hâm sữa cũng sẽ đảm bảo nhiệt độ của sữa sẽ gần ấm như sữa mẹ bú trực tiếp nên không phải thử kiểm tra trước khi cho bé bú. Nếu bé không bú hết ngay, mẹ cũng có thể cho bé bú lại trong vòng 1-2 tiếng. Tuy nhiên, cách này sẽ yêu cầu các bố mẹ phải đầu tư thêm một khoản tiền nhất định để mua máy hâm sữa.
Sữa mẹ sau rã đông đã hâm nóng chỉ để ở nhiệt độ phòng trong tối đa 4 giờ hoặc đặt trong tủ lạnh tối đa 24 giờ.
Loại bỏ sữa đông thừa nếu con không sử dụng hết sau 24h. Sau khi rã đông và hâm nóng sữa mẹ nên cho trẻ sử dụng trong vòng 2 giờ đồng hồ, con chưa ăn mẹ có thể để trong ngăn mát tủ lạnh, không nên để ở nhiệt độ phòng, thời gian lưu lại trong tủ lạnh không nên quá 24h. Sau 24h, mẹ nên loại bỏ, tuyệt đối không pha sữa đông dư thừa với sữa mới vắt sử dụng lần ăn tiếp theo.
Hương vị của sữa mẹ rã đông thay đổi: Đôi khi sữa tan đá có mùi không dễ chịu với con. Có thể là mùi và vị chua lạ là từ một loại enzyme trong sữa có tên là lipase. Lipase tự nhiên phá vỡ các chất béo của sữa trong quá trình bảo quản, tuy nhiên vẫn an toàn khi cho con ăn sữa. Mùi khó chịu này chỉ có mẹ mới ngửi thấy rõ. Hầu hết các bé sẽ vẫn ăn bình thường chỉ có điều những bé nhạy cảm có thể không uống vì không thích mùi vị đó. Nếu vẫn muốn cho con ăn ngon lành, mẹ có thể đun sữa nóng xuất hiện bong bóng nhỏ là tắt bếp, tuyệt đối không đun sôi.
>>> Các mẹ có thể tham khảo khoá học nuôi con bằng sữa mẹ của Thạc Sĩ bác sĩ Lê Thị Hải
5. Một số lưu ý khi cho bé uống sữa rã đông
Sữa có thể tách thành một lớp kem ở bên trên, đây chính là lớp chất béo của sữa tách ra, hoàn toàn bình thường. Trước khi hâm thì nhẹ nhàng xoay bình sữa để trộn đều sữa lên, không nên lắc mạnh.
Trước khi cho bé bú nên thử nhiệt độ sữa bằng cách nhỏ một vài giọt lên mu bàn tay
Ngửi và nếm thử sữa trước khi cho bé uống, nếu sữa có mùi chua, vị lạ thì không nên cho bé uống.
Rã đông sữa mẹ đúng cách tưởng dễ dàng nhưng đối với nhiều bà mẹ sẽ thật vất vả và khó khăn. Hãy áp dụng những yêu cầu trên đây để con bạn có được nguồn dinh dưỡng dồi dào, an toàn và đảm bảo nhất.
>>>> Xem thêm: Nước Dashi – 7 Điều Quan Trọng Nhất Mẹ Cần Biết Về Nước Dùng Dashi