Cho con bú – việc làm tưởng như dễ dàng, bản năng nhưng không hẳn vậy, muốn cho con bú đúng cách bạn vẫn cần phải học. Cho con bú đúng cách thì sữa mẹ sẽ về nhiều và bạn không thấy mệt mỏi, em bé có thể bú thoải mái không bị gò bó. Vậy cho con bú như thế nào là đúng cách? Bạn hãy tham khảo bài viết dưới đây để làm rõ nhé!
Các Nội Dung Chính
Dấu hiệu trẻ đòi ăn
Em bé có bản năng tự nhiên cho phép tìm thấy vú mẹ từ khi sinh. Những hành vi bản năng này được nhìn thấy sớm nhất là 1-2 giờ và tiếp tục ít nhất 3 tháng sau sinh. Chính những hành vi bản năng này giúp mẹ có thể nhận thấy dấu hiệu bé muốn ăn sớm nhất như:
- Xoay đầu từ mặt sang bên để tìm vú,
- Nút lưỡi.
- Miệng chuyển động như đang bú mẹ.
- Rúc, tìm ngực mẹ
- quằn người,
- Cho tay vào miệng,…
Khóc là một dấu hiệu đòi ăn muộn của việc bé cảm thấy đói, vì vậy thay vì đợi đến khi bé khóc quấy vì đói, mẹ nên nhận ra tín hiệu bé đòi ăn, cho bé ăn sớm hơn để trẻ không bị đói mẹ nhé.
Trẻ sơ sinh bú bao nhiêu lần mỗi ngày?
Tùy theo cân nặng và nhu cầu dinh dưỡng của mỗi trẻ mà số lần bú và lượng sữa mỗi lần nhiều ít khác nhau. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, trẻ sơ sinh cần bú khoảng 8-12 cữ sữa trong 1 ngày. Mỗi lần bú cách nhau 2 tiếng nếu bú mẹ và 3 tiếng nếu uống sữa công thức.
Thời gian trung bình mỗi cữ bú của bé nên kéo dài từ 20-30 phút, ít nhất 10 phút cho mỗi bên ngực vì khoảng 10 phút đầu trẻ chỉ bú được lượng nước là chủ yếu, trong khi lượng sữa mẹ tiết ra sau đó mới thực sự mang nhiều dưỡng chất tốt cho sự phát triển của trẻ . Khi lớn hơn một chút, thời gian bú của bé cũng sẽ ngắn hơn. Bé chỉ cần khoảng 5-10 phút cho mỗi cữ bú là có thể bú đủ lượng sữa cần thiết.
Tùy theo nhu cầu của trẻ mà cân nhắc việc cho trẻ bú đêm hay không. Bởi nếu cho bú lúc nữa đêm có thể cản trở giấc ngủ đêm của trẻ từ 10h đêm – 3h sáng và có thể ảnh hưởng đến sự phát triển trí não và thể trạng của trẻ.
Xem thêm: Lợi Ích Nuôi Con Bằng Sữa Mẹ – Những Điều Mẹ Phải Biết
Trẻ sơ sinh bú bao nhiêu là đủ?
Kích thước dạ dày của trẻ sơ sinh
Khi mới chào đời, dạ dày của trẻ sơ sinh rất nhỏ, kích thước chỉ bằng một quả anh đào, lúc này bé chỉ cần khoảng 7ml sữa cho mỗi cữ bú. Kích thước dạ dày của bé sẽ tăng dần theo từng ngày, đến ngày thứ 3 sau sinh, dạ dày của bé đã có kích thước tương đương một quả óc chó và có thể chứa được khoảng 22-27ml cho mỗi cữ bú. Phải đến cuối tuần đầu tiên, dạ dày của bé sẽ lớn tương đương bằng quả đào, có thể chứa được khoảng 45-60ml sữa.
Sau hai tuần đầu, trẻ có thể bú trung bình từ 60ml – 100ml/ cữ. Khi đã được 3 tháng lượng sữa của bé mỗi lần bú có thể tăng từ 600 -900 ml tương đương với khoảng 90-150 ml sữa/ lần bú. và duy trì tiếp tục lượng này cho đến những tháng kế tiếp.
Mẹ có thể tham khảo bảng sau để biết cữ bú trong ngày của trẻ sơ sinh:
Công thức tính lượng sữa cho trẻ sơ sinh
6 tư thế cho trẻ bú đúng cách, không lo sặc sữa
Tư thế ngồi
Các mẹ lưu ý, do mỗi cữ bú của trẻ kéo thường dài từ 15-30 phút nên cần chọn chỗ ngồi có điểm tựa thoải mái. Dưới đây là một số tư thế ngồi cho con bú đúng cách mà các mẹ có thể tham khảo:
Tư thế cho trẻ bú đúng cách: Tư thế ôm nôi
Đây là tư thế đơn giản và dễ thực hiện nên được hầu hết chị em áp dụng. Với tư thế này, mẹ cần thực hiện các động tác sau:
- Bế em bé lên bằng hai tay và ngồi xuống ghế hoặc giường, tìm vị trí ngồi có điểm tựa vững chắc;
- Đặt thân và đầu của bé nằm trên một đường thẳng;
- Bụng của mẹ và bé áp sát với nhau;
- Mặt bé ở vị trí đối diện với núm vú.
Với tư thế ôm nôi, mẹ ngồi vững chắc và bế trẻ nằm ôm vào lòng, hai tay tạo thành vòng cung ôm lấy trẻ. Mẹ cho bé bú bên bầu ngực nào thì dùng tay cùng phía với bầu ngực đó để đỡ bé. Tay dùng để đỡ trẻ là tay cùng phía với bầu ngực trẻ đang bú.
Mẹ cần đảm bảo ba điểm: Tai – vai – hông bé nằm trên một đường thẳng, bé nằm nghiêng mình đối diện với bầu ngực của mẹ sao cho bụng bé chạm bụng mẹ, mặt của bé chạm ngực mẹ. Khi đã ổn định ở tư thế này mẹ bắt đầu cho trẻ bú. Trường hợp trẻ bú yếu, các mẹ có thể dùng tay còn lại để giữ phần đầu của bé hoặc cố định đầu ti để không bị trượt ra khỏi miệng trẻ.
Bên cạnh tư thế trên, mẹ có thể cho con bú theo tư thế ôm nôi – cánh tay phía đối diện. Tư thế này giống với tư thế ở trên nhưng cánh tay đỡ trẻ là cánh tay ngược lại với bầu vú bé đang bú. Đây là tư thế phù hợp với mẹ chỉ thuận một tay, giúp bé bú được cả hai bầu vú mà vẫn giữ bé được an toàn.
**Lưu ý: Nhiều mẹ cho bé nằm tư thế ngửa mà chỉ có đầu nghiêng về phía ngực mẹ, điều này là sai lầm bởi sẽ khiến bé cảm thấy không thoải mái khi bú mẹ và không tốt cho cổ của bé.
Tư thế cho trẻ bú đúng cách: Tư thế ôm bóng
Tư thế ôm bóng khi cho trẻ bú phù hợp với một số trường hợp sau:
- Mẹ sinh mổ nhưng vết thương chưa lành;
- Đầu ti của mẹ bị tụt vào sâu bên trong hoặc bị dẹt khiến bé khó khăn khi bú bằng các tư thế khác;
- Mẹ có bầu vú hoặc đầu ti của quá lớn;
- Sữa mẹ chảy quá mạnh khi trẻ bú.
Tư thế ôm bóng cho phép mẹ nhìn rõ và kiểm soát đầu của con tốt hơn, hạn chế việc người bé đè lên vùng vết mổ. Cách thực hiện như sau:
- Cho bé nằm bên phải hoặc bên trái cánh tay sao cho miệng của bé ở vị trí ngang tầm với đầu ti của mẹ;
- Dùng tay thuận nhất để đỡ phần đầu và gáy của em bé, tay còn lại giữ phần ngực và tiến hành cho bé bú.
Tư thế cho trẻ bú đúng cách: Tư thế giữ Koala
Với tư thế này mẹ sẽ ngồi thẳng, đặt bé ngồi trên đầu gối, điều chỉnh ngực vừa tầm với miệng bé, dùng đầu gối làm điểm tựa và hai tay của mẹ sẽ giữ người bé. Tư thế này hỗ trợ khi người mẹ bị nhức mỏi tay, không thể dùng nhiều lực để giữ bé. Đây là tư thế mô phỏng theo cách gấu Koala cho con bú.
Tư thế ngồi tựa lưng cho con bú
Người mẹ nằm ngả lưng về phía sau (dựa lưng vào vách hoặc có gối kê) giữ nghiêng khoảng một góc 45 độ. Tiếp đó, đặt bé nằm trên bụng và tì vào ngực mẹ để bú. Mẹ nhẹ nhàng đặt tay trên lưng hoặc đỡ nhẹ phía sau đầu của trẻ. Với tư thế cho con bú này, mẹ không cần phải dùng sức quá nhiều để giữ bé.
Tư thế nằm cho con bú
Tư thế nằm cho con bú áp dụng trong các trường hợp sau:
- Mẹ sau sinh vẫn chưa hồi phục, không có đủ sức khỏe để ngồi cho bé bú;
- Cho trẻ bú để trẻ ngủ;
- Sau mổ đẻ, nằm ngửa hoặc nằm nghiêng có thể giúp mẹ thoải mái hơn khi cho con bú; Với các mẹ sinh thường phải khâu tầng sinh môn thì nằm cho con bú cũng giúp mẹ không bị căng tức vùng khâu;
- Mẹ muốn tranh thủ nghỉ ngơi khi cho bé bú.
Kỹ thuật của tư thế nằm cho con bú
- Người mẹ nằm nghiêng, dùng gối kê cao đùi và đầu gối;
- Đặt bé nằm theo tư thế nghiêng, quay đầu bé vào ngực mẹ;
- Điều chỉnh sao cho miệng bé đối diện với núm vú;
- Kê gối hoặc dùng tay đỡ đầu bé cao để tránh hiện tượng sặc sữa;
- Kéo người bé sát lại gần mẹ để bú;
- Mẹ dùng tay còn lại đỡ đầu hoặc ôm hông trẻ để con dễ bú hơn.
Tư thế nằm cho con bú được rất nhiều mẹ thực hiện bởi đây là tư thế bé sẽ ti được nhiều sữa, mẹ được thư giãn và thoải mái nhất. Chính vì vậy mẹ và bé rất dễ bị ngủ quên. Trường hợp mẹ ngủ quên không rút ti ra khỏi miệng con có thể dẫn tới tình trạng đầu ti đè lên mũi của trẻ gây ngạt thở, rất nguy hiểm. Vì vậy, khi cho con bú ở tư thế này mẹ phải luôn tỉnh táo để quan sát, đảm bảo an toàn khi cho con bú, chỉ ngủ khi ti mẹ đã rút ra khỏi miệng của bé.
Tư thế cho bé bú song sinh
Với các mẹ sinh đôi thì chắc chắn nên áp dụng tư thế song sinh. Việc cho hai bé bú cùng lúc hai bên bầu sữa sẽ tận dụng hoàn toàn lượng sữa của mẹ, bởi khi một bé bú bên này, sữa ở bầu ngực bên kia cũng chảy theo. Tư thế cho bé bú song sinh được thực hiện như sau:
- Đặt hai bé song song hai bên hông của mẹ, hai chân bé để sau lưng mẹ, đầu bé hướng về trước, mặt áp vào đầu vú của mẹ;
- Mẹ có thể dùng gối chữ U kê bên dưới để tránh bị mỏi tay khi đỡ bé. Nhưng không nên đặt bé hoàn toàn xuống gối vì bé sẽ không bú được sữa;
- Điều chỉnh tư thế lần lượt từng bé, khi bé này ổn định thì tiếp tục bé còn lại. Lưu ý: Mẹ nên thay đổi vị trí bú của hai bé để lượng sữa tiết ra đều nhau, đầu vú không bị chênh lệch và bảo vệ mắt bé hoạt động cân đối.
Xem thêm:[ 15 Thực Đơn Cho Mẹ Sau Sinh Nhiều Sữa Mà Không Béo ]
Dấu hiệu bé đã bú đủ
Với những bà mẹ trẻ khi sinh con lần đầu thì chuyện nhận biết bé đã bú đủ no hay chưa là một chuyện không hề đơn giản.? Tuy nhiên, mẹ chỉ cần chịu khó quan sát một vài dấu hiệu dưới đây sẽ biết ngay con có bú đủ hay không.
- Sau mỗi lần bú, bầu ngực của bạn trở nên mềm hơn
- Trẻ đi ngoài với phân có màu vàng, mềm
- Đi tiểu đều đặn, nước tiểu không có màu hoặc màu vàng nhạt, không có mùi hôi. Điều này chứng tỏ bé đã nhận đủ sữa
- Con bạn sẽ thể hiện sự vui vẻ, thoải mái và hài lòng sau mỗi lần bú
- Cân nặng của bé sẽ tăng lên một cách đều đặn sau khoảng 2 tuần đầu tiên
Lưu ý: Bạn đừng quá lo nếu thời gian bú của con ngắn hơn bình thường.Tùy thuộc vào bầu ngực của mỗi mẹ sẽ tạo ra khối lượng sữa khác nhau, bé có thể nhận được tất cả các chất dinh dưỡng chỉ trong vòng vài phút khi bú. Miễn sao mẹ đảm bảo việc cho con bú đúng cách cũng như không bỏ qua cữ bú nào.
Một số lưu ý về việc cho trẻ bú
- Mẹ có biết, trong vài giờ đầu sau sinh, mẹ sẽ có một lượng sữa non, và lượng sữa này của mẹ rất quý giá, có thể giúp trẻ miễn dịch hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Vì thế, mẹ nên cố gắng tận dụng nguồn sữa này cho con bú nhé. Xem để tránh: Thực phẩm gây mất sữa
- Nếu bé không tuân theo cữ bú tiêu chuẩn theo khuyến cáo, thì mẹ có thể dựa vào nhu cầu của bé để cho bú. Mẹ đừng ép bé bú liên tục sẽ làm nảy sinh tâm lý sợ hãi khiến bé bỏ bú.
- Khi bú mẹ, trong khoảng hai tuần đầu, bé có thể bị sút cân sinh lý do chưa kịp thích nghi với môi trường bên ngoài. Trung bình trẻ có thể giảm từ 140-200g và sau khoảng 10 – 12 ngày thì trở lại nhịp tăng trọng bình thường. Nên mẹ đừng quá lo lắng khi con bị sút cân trong khoảng thời gian này nhé.
- Trong những ngày đầu sau sinh, nếu quan sát mẹ có thể thấy tã trẻ chỉ hơi ẩm. Nhưng sau đó chỉ ít hôm, tã của trẻ sẽ ướt nhiều hơn khi đã bú được nhiều. Lúc này, mỗi ngày mẹ có thể phải thay 8 -10 chiếc tã để đảm bảo da bé luôn khô thoáng và không bị hăm.
- Lưu ý tăng cường chất lượng sữa cho con đồng thời giúp mẹ khỏe mạnh, mau phục hồi bằng cách: đảm bảo chế độ dinh dưỡng cân bằng cho mẹ. Bữa ăn nên có đầy đủ các nhóm thực phẩm: tinh bột, protein, chất béo, vitamin và khoáng chất; uống đủ nước mỗi ngày. Đặc biệt giai đoạn đầu sau sịnh là khoảng thời gian con vẫn phát triển mạnh mẽ về não bộ, thị giác nên mẹ cần lưu ý bổ sung đầy đủ DHA, EPA, sắt, I-ốt… cho con bằng cách bổ sung thuốc bổ đều đặn mỗi ngày
Cho con bú là một trải nghiệm tuyệt vời mà bất kỳ phụ nữ nào sau khi sinh cũng đều trải qua nhưng không phải ai cũng biết cách làm thế nào cho đúng.
