Truyện Sự tích cây khoai lang là truyện cổ tích về lòng hiếu thảo của một cậu bé đối với người bà của mình, từ đó giải thích nguồn gốc của cây khoai lang ngày nay.
Các Nội Dung Chính
Truyện sự tích cây khoai lang
Ở bìa rừng, có hai bà cháu nghèo khổ sinh sống. Hằng ngày, hai bà cháu phải đi đào củ mài để ăn. Một hôm, cậu bé nói với bà:
– Bà ơi, bây giờ cháu đã lớn. Từ nay trở đi, cháu sẽ đi kiếm củi đổi lấy thóc giống và cây lúa để có gạo nấu cơm cho bà ăn, ăn củ mài mãi thì khổ lắm!
Từ đó, cậu bé cấy cày và chăm chút cho nương lúa của mình. Nhìn cây lúa trổ bông, rồi chín vàng, cậu sung sướng nghĩ: “Thế là bà sắp được ăn cơm rồi!”.
Nhưng chẳng may, một hôm cả khu rừng bị cháy thành tro. Cậu bé buồn quá, bưng mặt khóc. Bỗng có ông Bụt hiện lên và bảo:
– Hỡi cậu bé hiếu thảo chăm chỉ, ta cho con một điều ước, con hãy ước đi!
– Thưa ông, con chỉ mong bà của con không bị đói thôi, bà con già yếu lắm rồi…
Ông Bụt gật đầu và biến mất.
Buổi trưa cậu bé vào rừng đào củ mài nhưng kiếm mãi cũng chẳng còn củ nào. Đến vài cái nấm hay khóm măng chua cũng chẳng có.
Bỗng cậu bé đào được một củ gì rất lạ. Ruột nó màu vàng nhạt và bột mịn mềm. Cái củ đó cũng bị lửa rừng hâm nóng và bốc mùi thơm ngòn ngọt. Cậu bé bẻ một miếng nếm thử thì thấy ngon tuyệt, Cậu bèn đào thêm mấy củ nữa đem về mời bà ăn. Bà cũng tấm tắc khen ngon và thấy khỏe hẳn ra. Bà hỏi:
– Củ này ở đâu mà ngon vậy hả cháu?
Cậu bé hào hứng kể lại câu chuyện được gặp ông Bụt cho bà nghe. Bà nói:
– Vậy thì thức củ này là của ông Bụt ban cho người nghèo chúng ta đấy. Cháu hãy vào rừng tìm thứ cây quý đó đem trồng khắp bìa rừng, bờ suối để cho mọi người nghèo cũng có cái ăn.
Nếu ai muốn trồng, chỉ cần đem vài dây khoai xuống đất và chăm bón thì tới mùa sẽ thu hoạch được rất nhiều củ.
Và cho đến bây giờ, khoai lang vẫn được nhiều người ưa thích.
Xem thêm: Truyện Sự Tích các Loài Hoa Mầm Non
Đôi nét cây khoai lang trong câu chuyện
Khoai lang là một loài cây nông nghiệp với các rễ củ lớn, chứa nhiều tinh bột và có vị ngọt.
Củ khoai lang thường được luộc, rán hay nướng. Chúng cũng có thể được chế biến thành tinh bột và có thể thay thế một phần cho bột mì, các lá non và thân non cũng được sử dụng như một loại rau. Trong công nghiệp, người ta dùng khoai lang làm nguyên liệu sản xuất tinh bột và cồn công nghiệp.
Khoai lang có quan hệ họ hàng xa với khoai tây, có nguồn gốc từ khu vực nhiệt đới châu Mỹ và được con người trồng cách đây trên 5.000 năm.
Theo văn hóa dân gian Việt Nam, nguồn gốc của loài cây này gắn liền với câu chuyện sự tích cây khoai lang kể bên trên.
Nói và nghe: Kể chuyện: Sự tích cây khoai lang SGK Tiếng Việt 2 tập 2
Câu 1: Dựa vào tranh và câu hỏi gợi ý, đoán nội dung của từng tranh.
Sự tích cây khoai lang
(Theo Tuyển tập truyện, thơ, câu đố cho trẻ Mầm non)
Phương pháp giải:
Em quan sát kĩ tranh:
– Có những ai xuất hiện trong bức tranh?
– Họ đang làm gì?
– Khung cảnh xung quanh như thế nào?
Lời giải chi tiết:
– Tranh 1: Hai bà cháu đang đi đào củ mài về ăn.
– Tranh 2: Khu rừng bị cháy, nương lúa của cậu bé cũng thành tro. Cậu bé buồn quá, nước mắt trào ra.
– Tranh 3: Một hôm, cậu bé đào được củ gì rất lạ. Khi nấu chín, có mùi thơm. Cậu bé thấy rất ngon nên đem mấy củ về biếu bà.
– Tranh 4: Loài cây lạ mọc khắp nơi, mọc ra củ màu tím đỏ.
Câu 2: Nghe kể chuyện sự tích cây khoai lang
Sự tích cây khoai lang
(1) Ngày xưa, có hai bà cháu nghèo khổ, hằng ngày phải đi đào củ mài để ăn. Một hôm, cậu bé nói với bà:
– Bà ơi, cháu đã lớn. Cháu sẽ làm nương, trồng lúa để có gạo nấu cơm.
Từ đó, cậu bé chăm chỉ trồng cây trên nương.
(2) Năm đó, gần đến ngày thu hoạch lúa thì chẳng may khu rừng bị cháy. Nương lúa thành tro. Cậu bé buồn quá, nước mắt trào ra. Bỗng, Bụt hiện lên, bảo:
– Ta cho con một điều ước, con ước gì?
– Dạ, con chỉ mong bà của con không bị đói khổ.
Bụt gật đầu và biến mất.
(3) Hôm ấy, cậu bé đào được củ gì rất lạ. Củ bị lửa rừng hun nóng, có mùi thơm ngòn ngọt. Cậu bé nếm thử, thấy rất ngon, bèn đào thêm mấy củ nữa đem về cho bà. Bà tấm tắc khen ngon và thấy khoẻ hẳn ra. Cậu bé kể lại câu chuyện gặp Bụt cho bà nghe, bà nói:
– Vậy củ này chính là Bụt ban cho đấy. Cháu hãy vào rừng tìm thứ cây quý đó đem trồng khắp bìa rừng, bờ suối để người nghèo có cái ăn.
(4) Cậu bé làm theo lời bà dặn. Chỉ mấy tháng sau, loài cây lạ mọc khắp nơi, rễ cây phình to ra thành củ có màu tím đỏ. Từ đó, nhà nhà hết đói khổ. Mọi người gọi cây đó là “khoai lang”. Đến bây giờ, khoai lang vẫn được nhiều người ưa thích.
Câu 3: Kể lại từng đoạn của câu chuyện theo tranh.
Phương pháp giải:
Em dựa vào tranh và nội dung câu chuyện đã nghe để kể lại.
Lời giải chi tiết:
* Đoạn 1:
Ngày xửa ngày xưa, có hai bà cháu sống với nhau. Vì gia cảnh nghèo khó, hai bà cháu phải đi đào củ mải để ăn. Một hôm, cậu bé nói với bà rằng:
– Bà ơi, cháu đã lớn. Cháu sẽ làm nương, trồng lúa để có gạo nấu cơm.
Từ đó, cậu bé chăm chỉ trồng cây trên nương.
* Đoạn 2:
Năm đó, gần tới ngày thu hoạch lúa thì chẳng may rừng chị cháy. Nương lúa cháy thành tro. Cậu bé buồn quá, nước mắt trào ra. Bỗng, Bụt hiện lên, bảo:
– Ta cho con một điều ước, con ước gì?
– Dạ, con chỉ mong bà của con không bị đói khổ.
Bụt gật đầu và biến mất.
* Đoạn 3:
Hôm ấy, trong khi đang mải mê làm nương thì cậu bé đào được một củ gì rất lạ. Củ đó bị lửa rừng hun nóng, có mùi thơm ngòn ngọt. Cậu bé nếm thử thấy rất ngon, bèn đào thêm mấy củ nữa về cho bà. Bà ăn xong cứ tấm tắc khen ngon và thấy người khỏe hẳn ra. Lúc này, cậu bé mới kể lại cho bà nghe chuyện gặp Bụt. Bà nói:
– Có lẽ củ này là Bụt ban cho đấy. Cháu hãy vào rừng tìm thứ cây quý đó đem trồng khắp nơi để người dân nghèo có cái ăn.
* Đoạn 4:
Cậu bé nghe lời bà dặn trở lại rừng kiếm củ lạ kia rồi trồng khắp mọi nơi. Chỉ mấy tháng sau, loài cây lạ đã phát triển không ngờ. Rễ cây phình to ra thành củ cỏ màu tím đỏ. Từ đó, nhà nhà đều có cái ăn, không còn cảnh đói khổ nữa. Mọi người gọi đó là cây khoai lang. Đến bây giờ, khoai lang vẫn còn được rất nhiều người ưa thích.
Vận dụng
Vận dụng: Kể cho người thân về những việc làm tốt của người cháu trong câu chuyện trên.
Phương pháp giải:
Em nhớ lại nội dung của câu chuyện.
Lời giải chi tiết:
Những việc làm tốt của người cháu trong câu chuyện trên đó là:
– Lúc nhỏ, người cháu biết cùng bà đào củ mài để kiếm sống.
– Lớn lên, người cháu chăm chỉ lao động, chăm chỉ trồng lúa trên nương
– Nương bị cháy, đào được thứ củ thơm ngon, cậu nhớ đến bà, đem về cho bà ăn.
– Trồng cây quý khắp mọi nơi để mọi người đều có cái ăn.
