Ancol Metylic có nhiều ứng dụng trong cuộc sống và sản xuất công nghiệp. Đồng thời đây cũng là một hợp chất quan trọng thuộc nhóm Ancol. Vì thế, phần kiến thức này thường được nhấn mạnh trong chương trình học. Để tìm hiểu thêm thông tin về Ancol Metylic, các em hãy đọc ngay bài viết bên dưới đây.
Các Nội Dung Chính
Ancol Metylic là gì?
Ancol Metylic hay Alcohol gỗ (rượu mạnh gỗ) là một hợp chất hóa học phổ biện thuộc ho Ancol. Không giống như những loại rượu thông thường, rượu Metylic là một chất rất độc. Vì thế, loại Ancol này không thể uống được.
Bên cạnh tên gọi thông dụng, Ancol Metylic còn được biết đến với một số tên gọi khác như: Methanol, Hydroxy Metan, Metyl Alcohol…
Công thức cấu tạo của Ancol Metylic
Ancol Metylic thuộc nhóm Ancol, nên công thức hóa học của hợp chất này có sự xuất hiện của nhóm -OH. Ngoài ra, từ “Metyl” trong Metylic còn cho thấy trong mạch chính của hợp chất chỉ có 1C. Do vậy, Ancol Metylic có công thức cấu tạo là CH3OH hay CH4O.
Trong phân tử rượu Metylic tồn tại 1 nguyên tử H không có liên kết với nguyên tử C. Thay vào đó, nguyên tử H này lại tạo liên kết với nguyên tử O, tạo thành nhóm -OH. Chính nhóm -OH tạo thành đã mang đến các tính chất đặc trưng cho rượu của hợp chất này.
Các tính chất của Ancol Metylic
Sau khi đã tìm hiểu về định nghĩa và công thức cấu tạo của Ancol Metylic, dưới đây là một số thông tin về tính chất vật lý và tính chất hóa học mà các em cần nắm để có thể hiểu sâu hơn về Methanol.
Tính chất vật lý
Dưới đây là một số tính chất vật lý của Ancol Metylic:
- Tương tự như loại rượu trắng, Ancol Metylic cũng ở dạng lỏng và dễ bay hơi. Đây là một loại rượu nhẹ, không màu, có mùi đặc trưng và dễ bốc cháy.
- Methanol tồn tại ở dạng chất lỏng phân cực trong điều kiện nhiệt độ phòng. Loại rượu này thường được sử dụng như một chất chống đông, nhiên liệu, dung môi và dùng để làm biến tính Ethanol.
- Rất khó để nhìn thấy được hợp chất này ở điều kiện ánh sáng ban ngày. Loại rượu này còn rất dễ bốc cháy, dù tiếp xúc với ngọn lửa có nhiệt độ thấp.
- Methanol rất độc. Chỉ với một lượng nhỏ chất này cũng đủ gây mù mắt. Nếu cơ thể vô tình tiếp xúc với một lượng lớn hơn có thể dẫn đến tử vong.
Tính chất hóa học
Các em cũng cần ghi nhớ một số tính chất hóa học điển hình của Ancol Metylic. Cụ thể, các phương trình hóa học đầy đủ như sau:
- Methanol + Na:
2CH3OH + 2Na → 2CH3ONa + H2
- Ancol Metylic + NaOH:
CH3OH + NaOH → CH3ONa + H2O
- Methanol + CuO:
CH3OH + CuO → HCHO + Cu + H2O
- Ancol Metylic + axit axetic:
CH3OH + CH3COOH ↔ CH3COOCH3 + H2O
- Ancol Metylic + axit propionic:
CH3OH + C2H5COOH ↔ C2H5COOCH3 + H2O
- Ancol Metylic + axit metacrylic
CH2=C(CH3)COOH + CH3OH → CH2=C(CH3)COOCH3 + H2O
Cách điều chế Ancol Metylic
Oxi hóa không hoàn toàn Metan chính là cách được sử dụng nhiều nhất khi muốn điều chế Ancol Metylic.
Cụ thể, phương trình điều chế như sau:
Ngoài ra, Methanol còn có thể được điều chế từ khí hydro và cacbonic.
Một số ứng dụng của Ancol Metylic
Ancol Metylic được ứng dụng rộng rãi trong nhiều khía cạnh của công nghiệp nói riêng và đời sống nói chung:
- Ancol Metylic là nhiên liệu quan trọng cho ngành giao thông vận tải. Hợp chất này thường được dùng để tạo ra metyl tert – butyl ete để pha vào xăng nhằm làm tăng tỷ số octan, giúp cải thiện chất lượng xăng và giảm ô nhiễm môi trường.
- Methanol thường được dùng làm dung môi trong phòng thí nghiệm. Cụ thể, rượu Metylic sẽ tham gia vào quy trình chạy sắc ký lỏng, chạy phổ UV – VIS và nâng cấp HLC.
- Trong công nghiệp, Methanol được dùng để xử lý nước thải công nghiệp và nước thải sinh hoạt trước khi thải ra môi trường.
- Ancol Metylic còn góp mặt trong quá trình làm pin nhiên liệu.
- Quá trình sản xuất formalin, andehit fomic hay axit axetic,… đều có sự tham gia của Methanol.
- Methanol có vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp sơn, in ấn, chất chống đông lạnh, cung cấp nhiên liệu cho động cơ đốt và làm nhiên liệu cho những loại bếp lò nhỏ.
Tìm hiểu về tình trạng ngộ độc methanol
- Đây là một hóa chất có sẵn rộng rãi cùng một loạt các ứng dụng bao gồm làm dung môi, trong tổng hợp và làm nguyên liệu
- Nó có độc tính nội tại tương đối thấp nhưng khi được chuyển hóa thành những hợp chất có độc tính cao và có thể gây mù, hôn mê, làm rối loạn chuyển hóa có thể gây đe dọa đến tính mạng
- Bùng phát ngộ độc methanol xảy ra khi hợp chất này được thêm vào đồ uống có cồn, được sản xuất bất hợp pháp hay không chính thức
- Sau khi vào trong cơ thể, CH3OH được cơ thể chuyển thành axit formic, là một chất độc hơn methanol rất nhiều. Nó gây độc tố cho thần kinh và võng mạc, có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho hệ thần kinh trung ương và võng mạc. Với nồng độ cao có thể gây tình trạng suy đa tạng, toan chuyển hóa nghiêm trọng và thậm chí là tử vong
- Khi ngộ độc methanol sẽ xuất hiện các triệu chứng như: buồn nôn, nôn nhiều, tiêu chảy hay đau bụng, đau đầu, huyết áp thấp, chóng mặt, mất phương hướng, môi và móng tay tím tái, có hành vi kích động, nhìn không rõ hoặc bị mờ, mù lòa, khó thở và cơ giật, hôn mê, thậm chí tử vong
- Các triệu chứng nhiễm độc methanol thường xuất hiện sau khi uống 30 phút nhưng có thể muộn hơn tùy theo số lượng mà người bệnh uống, sẽ chậm hơn nếu uống cùng ethanol. Thường có hai giai đoạn: giai đoạn kín đáo (từ vài giờ cho đến 30 giờ đầu) và giai đoạn biểu hiện ngộ độc rõ hơn tiếp theo sau. Do triệu chứng lúc đầu thường kín đáo và nhẹ nên người bệnh thường dễ chủ quan và bỏ qua
Một số lưu ý khi sử dụng ancol metylic
- Tránh tiếp xúc trực tiếp loại hợp chất này với các bộ phận trên cơ thể
- Đeo khẩu trang phù hợp khi tiếp xúc với hơi của cồn công nghiệp
- Không được pha loãng với nước để dùng làm rượu uống
- Nếu loại hóa chất này dính vào mắt cần rửa ngay bằng nước sạch. Không cố gây nôn khi nuốt phải methanol, cần uống ngay nước lọc và đưa tới cơ sở y tế gần nhất
- Bảo quản tại nơi thoáng mát và cách xa các nguồn nhiệt
- Tuyệt đối không sử dụng nước để chữa cháy khi xảy ra sự cố cháy, nên dùng bột, hóa chất khô hay bọt CO2, phun sương mù
Trên đây là toàn bộ kiến thức về ancol metylic hay rượu Metylic. Chúng tôi hi vong các kiến thức trên sẽ hữu ích cho các em học sinh và các thầy cô.
