Dạy bé học tiếng Anh sao cho hiệu quả là vấn đề được rất nhiều phụ huynh quan tâm. Dưới đây là hướng dẫn phụ huynh trong việc dạy tiếng Anh cho bé với đầy đủ cả 4 kỹ năng Nghe Nói Đọc Viết.
1. Kỹ Năng Đầu Tiên Trong Dạy Bé Học Tiếng Anh Là Dạy Bé Học Nghe
Một số quy tắc nghe trong việc dạy bé học tiếng Anh:
Luôn đi theo sở thích của con:
Bố/ mẹ luôn lựa chọn chương trình nghe theo đúng nhu cầu và sở thích của con. Em ví dụ hai chương trình mà các bạn thích:
COn gái thì các bạn hay thích peppa pig: https://www.youtube.com/user/theofficialpeppa
Con trai hay thích The little bus Tayo: https://www.youtube.com/user/Tayo
(Mọi người có thể mở cho con xem 1 ít, còn phần lớn thời gian là nghe thôi nhé. Hai kênh này em thấy các bạn rất thích. Nếu ai có nhu cầu muốn em gợi ý kênh nào thì comment sở thích của con, em có thể đưa ra vài gợi ý nhé)
Số lượng ít, tần suất nhiều.
Mỗi lần nghe, các con chỉ nghe khoảng 1-2 file audio/ tuần, để các con đủ ngấm nhé. Không nên cho con nghe nhiều file quá một lúc, các con sẽ khó nhớ được. Các con cần nghe đều đặn hàng ngày nhé
2. Kỹ năng Thứ 2 Trong Dạy Bé Học Tiếng Anh Là Dạy Bé Học Đọc
Liên quan đến việc đọc, Việc các con học Phonics là 1 trong 5 nhân tố hình thành nên việc đọc hiểu tốt của con, cụ thể các nhân tố đó như sau (Các bố mẹ có thể đọc thêm trong cuốn Put reading first – Mỹ hoặc Tài liệu hướng dẫn học đọc của Anh nhé):
– Nhận biết âm vị: Nhận biết 44 âm trong tiếng anh (tên tiếng anh là international alphabetic code), được hình thành từ 26 chữ cái tiếng Anh
– Ghép vần: EM đã có post riêng về bài này rồi, cụ thể e dùng Oxford Phonics. Các con nhận biết được các âm vị để có thể ghép và đọc được từng từ hoàn chỉnh, sử dụng các quy luật đã biết để đọc các từ khác.
– Đọc lưu loát: Để đáp ứng được tiêu chí này, các con cần đọc nhiều (bao gồm cả những từ sight word và những từ được ghép từ công thức phonics). Do đó, ngoài việc học các từ theo giáo trình, các con cần đọc thêm sách bổ trợ, đặc biệt là các sách decodable books
– Từ vựng: Các con học từ vựng thông qua sách, truyện, phần mềm… Ngoài các từ vựng trong giáo trình, các con cần bổ sung thêm các từ vựng khác theo chủ đề, có thể dùng phần mềm Monkey Junior hoặc tương tự để hỗ trợ.
– Đọc hiểu: Khi các con đã làm chủ được các kỹ năng trên, các con cần nhuần nhuyễn việc đọc hiểu: nói nôm na là đọc, hiểu nội dung truyện, có thể trả lời và hỏi những câu hỏi liên quan đến truyện (Sử dụng công thức 5W+1H), phân tích tình tiết chính của truyện, sắp xếp thứ tự của truyện, và kể lại truyện theo khả năng hiểu của mình. RIêng về phần đọc hiểu thì có rất nhiều bài viết hay và chi tiết, nhưng quan trọng nhất, các con cần đọc rất nhiều, để có thể nhuần nhuyễn. Các nguồn em dùng là: Sách giấy, Monkey Stories, Raz-kid, Fafaria.
Nói thêm về cách đọc sách để con có thể nhớ và bật ra được , dù sách giấy hay sách nói/ online, dù phần mềm học hay video, Thì các bước áp dụng hiệu quả là :
Bước 1: Nghe 1 lượt sách/video, không dừng lại
Bước 2: Nghe từng câu nhỏ, yêu cầu con nhắc lại
Bước 3: Tắt audio, yêu cầu con đọc lại sách (theo trí nhớ hoặc đọc chữ) hoặc kể lại
P/s: Tuyệt đối đừng bao giờ ngắt lời con và sửa sai con khi con đang đọc/ kể. Bố mẹ có thể cùng con sửa bằng cách cùng nhau kiểm tra lại xem chưa đúng chỗ nào để khuyến khích con nói lại đúng hơn.
3. Dạy Bé Nói Trong Việc Dạy Bé Học Tiếng Anh Như Thế Nào Cho Hiệu Quả?
Các con cần được khuyến khích nói, để các con nói không ngại. Bố/ mẹ cùng học tiếng anh với con, nói cùng con để tăng phản xạ, độ trôi chảy và niềm hứng thú cho con. Việc cho con tiếp xúc với giáo viên bản ngữ là nhằm mục tiêu này, để chuyển các input của con thành output. Ở nhà, bố/ mẹ có thế áp dụng cách thuyết trình bàn tròn: Cả nhà cùng ngồi lắng nghe nhau thuyết trình lần lượt (Các con thích trò này lắm). Tuy nhiên, thái độ của phụ huynh khi dạy con nói là vô cùng quan trọng. Em xin lưu ý ngắn như sau:
- Con nên ddược nói về topic con yêu thích chứ không phải topic bố mẹ muốn.
- Mẹ không biết tiếng anh, vẫn có thể khuyến khích con nói bằng những câu đơn giản: What’s next, what happens… để khơi gợi cho con.
- Khuyến khích con nói, chứ không phải ép con nói. Khi con thấy thoải mái, con sẽ nói.
- Đừng tạo cho con áp lực là con phải nói bằng mọi giá.
- Không nhận xét hay chê bai khi con nói sai.
- Mưa dầm thấm lâu, input nhiều, có ngày con sẽ chuyển thành output.
4. Dạy Bé Học Viết Có Vai Trò Như Thế Nào Trong Việc Dạy Bé Học Tiếng Anh
Tuổi còn bé, có thể nhiều bạn chưa biết viết. Các bạn bé có thể luyện dần với tracing các chữ. Ngoài ra, bố/ mẹ có thể hỗ trợ con chuyển input thành văn nói và văn viết dưới hình thức như sau:
- Cho con vẽ, sau đó rủ con cùng kể về câu chuyện của con trong bức tranh, bố/ mẹ ghi chép lại cẩn thận câu chuyện, và cùng đọc to để nghe.
- CHo con viết thư cho bạn ở phương xa bằng tiếng Anh
Lưu ý: Khuyến khích mới là điều quan trọng nhất. Bền bỉ ắt thành công.
Học tiếng ANh là một quá trình rất dài, quan trọng nhất bố mẹ luôn đồng hành cùng con, và hỗ trợ con trên từng chặng đường, khó đâu sẽ giải quyết được hết đấy.
-Tác giả chị Ngân JP-